පිළිකා රෝගීන් සහ ඔවුන් රැක බලා ගන්නන් නිර්මාණය කළ අත්කම් මහරගම අපේක්ෂා රෝහලේ “දිරිය හලේ” අලෙවිය සඳහා තබා ඇත. එම අත්කම් අලෙවි කිරීමේ ජංගම වැඩ පිළිවෙළක් පසුගිය 29 වැනි බදාදා ආරම්භ විය.
දඹල්ලේ දිනිති කාවින්දි දැන් ඉගෙනුම ලබන්නේ දඹුල්ල ජාතික පාසලේ 10 වැනි පන්තියේ ය. ඈ 8 වැනි පන්තියේ ඉගෙනුම ලබද්දී නිතර අසනීප වන්නට වූවාය. නමුත් ඇය අටවැනි පන්තියෙන් නව වැනි පන්තියට සමත්වීමට තරම් උත්සාහවන්ත වූවාය. දිනිතිගේ රෝගී තත්ත්වය දිනෙන් දින උත්සන්න විය. නමුදු ඇය‍ට 9 වැනි පන්තියේදී ඇගේ අසනීපය නිසා පාසල් යෑමට සිදු වූයේ කඩින් කඩය. දිනිතිට පිළිකා රෝගය වැලදී ඇති බව හඳුනා ගත්තේ ගිය වසරේදීය. තම දියණියට වැලඳී ඇති රෝගය පිළිබඳ වෛද්‍යවරුන් මවුපියන්ට පවසන විට ඔවුන් බොහෝ කම්පා වූහ. ඔවුන්ගේ සියලු සිහින බිඳ වැටිණ. ඒ වන විට දිනිතිට වැලදී තිබුණේ ඇට මිදුළු පිළිකාවකි. දිනිති කාවින්දි දියණියට මහරගම අපේක්ෂා රෝහලේ මාස 9 ක් ප්‍රතිකාර ලැබීමට සිදු වූයේ ඒ නිසා ය.
ගොවිතැන ජීවනෝපාය කරගත් දිනිතිගේ දෙමවුපියෝ ඇගේ අසනීප තත්ත්වය නිසා තව තවත් අසරණ වුහ. රෝහල්ගත දියණිය ළඟ නතර වීමට සිදු වීම නිසා ශ්‍රියංගනි කුමාරිට ගෙදර දොර කටයුතුවත් පිළිවෙළකට කර ගැනීමට බැරි විය. දියණිය බැලීමට දඹුල්ලේ සිට මහරගමට යෑම ද ලෙහෙසි පහසු නැත. ඒ සඳහා ඔරොත්තු නොදෙන තරමේ ගමන් වියදම් දැරිය යුතුය. රෝගී දියණියට අවශ්‍ය කළමනා රැගෙන යා යුතු ය. එපමණක් නොව දියණියට අවශ්‍ය බේත්හේත් රැගෙන දිය යුතුය. දිනිතිගේ බාල සොයුරිය හා සොයුරා රැක බලා ගත යුතුය. අනේක දුක් කරදර, නැති බැරිකම් මැද ශ්‍රියංගනි, දියණිය දිනිති වෙනුවෙන් බොහෝ කැප වීමෙන් කටයුතු කළාය. ශ්‍රියංගනීගේ එකම අරමුණ වූයේ දියණිය සුවපත් කර ගැනීමයි.
 |
| දිනිතිගේ මව සහ සොයුරා |
මහරගම අපේක්ෂා රෝහලේ ආධ්‍යාත්මික හා සමාජීය සංවර්ධන ඒකකය සමඟ එක් වූ බස්නාහිර පළාත් සමාජ සේවා දෙපාර්තමේන්තුවේ නිලධාරීන් පිරිසකුත් “ඉන්දිරා පිළිකා භාරයේ” නිලධාරිනුත් ශ්‍රියංගනි කුමාරි ඇතුළු නේවාසිකව සිටින රෝගින් සහ රැක බලාගන්නන්ට දැන හඳුනා ගැනීමට ලැබෙන්නේ ඒ අතරවාරයේදීය.
“පිළිකා රෝගින් සහ ඔවුන්ගේ පවුල්වල සාමාජිකයන් හුඟාක් ප්‍රශ්න සමඟ ජීවත්වෙන බව අපි දන්නවා. ඒ නිසා ඔවුන්ගේ ප්‍රශ්න හඳුනාගෙන මනෝ සමාජමය උදව්වක් කරන්න බස්නාහිර පළාත් සමාජසේවා දෙපාර්තමේන්තුව හැටියට අපි ඉදිරිපත් වුණේ. අපි මේ කටයුත්ත ආරම්භ කළේ 2016 වර්ෂයේදී. එහිදි අපිට අනාවරණය වුණා මේ රෝගින්ගේ පවුල් බොහෝ ආර්ථික ප්‍රශ්නවලට මුහුණ දී සිටින බව. රෝගීන් බලන්න දුර ඉඳලා යන්න එන්න ලොකු වියදමක් යනවා. සමහර වෙලාවට පවුලේ මුදල් උපයන කෙනා පිළිකා රෝගයට ගොදුරු වෙලා එහෙමත් නැත්නම් පවුලේ කෙනෙකු රෝගියා ළඟ නැවතිලා ඉන්න නිසා පවුලේ කටයුතු අඩපණ වෙලා. ඒ සේරම ප්‍රශ්න එක්ක පිළිකා රෝගය නිසා රෝගියා පමණක් නොවේ පවුලේ හැමෝම මානසික වශයෙන් ඇඳ වැටිලා ඉන්නේ. මේ හේතු නිසා අපි තීරණය කළා රෝගීන්ටත් ඔවුන්ගේ පවුල්වල අයටත් ස්වයං රැකියා ව්‍යාපෘතියක් ආරම්භ කරන්න. අපි එය පසුගිය අවුරුද්දේ පටන් ගත්තා. ඒ ව්‍යාපෘතිය යටතේ බෑග්, පාපිසි, ශුභ පැතුම් පත්, බිත්ති සැරසිලි වැනි දේවල් නිර්මාණය කරන්න ඉගැන්වූවා. ඒවා වැඩි වෙහෙසක් නැතිව රෝගීන්ට පහසුවෙන් නිර්මාණය කරන්න පුළුවන් දේවල්.” බස්නාහිර පළාත් සමාජසේවා දෙපාර්තමේන්තුවේ සහකාර අධ්‍යක්ෂිකා භාග්‍යා වීරසිංහ මහත්මිය පවසන්නීය.
කෙසේ හෝ අපේ කතා නායිකාව වන දිනිති කාවින්දි සහ ඇගේ මවට ද මෙම අත්කම් නිර්මාණය හැදෑරීමේ අවස්ථා එන්නේ ඒ අනුවය. පිළිකා රෝගීන් සහ ඔවුන් රැක බලා ගන්නන් විසින් නිර්මාණය කළ අත්කම් මහරගම අපේක්ෂා රෝහලේ “දිරිය හලේ” අලෙවිය සඳහා තබා ඇත. එම අත්කම් අලෙවි කිරීමේ ජංගම වැඩ පිළිවෙළක් පසුගිය 29 වැනි බදාදා ආරම්භ විය. එය මහරගම අපේක්ෂා රෝහලේ මනෝ උපදේශන, ආධ්‍යාත්මික හා සමාජීය ඒකකය, බස්නාහිර පළාත් සමාජ සේවා දෙපාර්තමේන්තුව හා ඉන්දිරා පිළිකා භාරය එක්ව සිදු කෙරේ. මෙහි ආරම්භක වැඩ පිළිවෙළ 29 වැනි බදාදා පැවැත් වූයේ බත්තරමුල්ල සෙත්සිරි පාය ශ්‍රවණාගාර බිම් මහලේ ය. රෝගීන් හා ඔවුන් රැක බලා ගන්නන් විසින් නිර්මාණය කරන ලද බෑග්, පාපිසි , ශුභ පැතුම් පත්, පබළු මාල, පබළු අත් පළඳනා, බිත්ති සැරසිලි, මංජුසා වැනි නිර්මාණ රැසක් මෙහි අලෙවිය සඳහා තබා තිබිණි.
 |
| නදීකා |
මේ නිර්මාණ අතර දිනිතිගේ මව ශ්‍රියංගනි කළ අත්කම් නිර්මාණ රැසක් අලෙවිය සඳහා තබා තිබිණි. ඒ බෑග් පාපිසි සහ බිත්ති සැරසිලි කීපයකි. ශ්‍රියංගනිගේ තනි නොතනියට දිනිති කාවින්දිගේ මල්ලී පැමිණ සිටියේ ය.
එ‍ඬේරමුල්ලේ පදිංචි පී.එම්. නදීකා මෙහි අලෙවිය සඳහා රැගෙනවිත් තිබුණේ බිත්ති සැරසිලි, ශුභ පැතුම් පත් සහ මංජුසා කීපයකි. ඉවතලන කඩදාසි සහ අයිස් පලම් කෝටු ඈ නිර්මාණ සඳහා භාවිත කර තිබුණාය. “මෙවැනි නිර්මාණවලට හිත යොමු කරන විට කාලය ගත වෙනවා දැනෙන්නේ නැහැ. ම‍ගේ හිතට ලොකු අස්වැසිල්ලක් දැනෙනවා මෙවැනි කටයුත්තක යෙදිලා සිටින විට. අසනීපය ගැන මොහොතකට හරි අමතක වෙනවා.” පිළිකා රෝගයෙන් පෙලෙන නදීකා පැවැසුවාය. “දුව හරිම ආසාවෙන් තමයි මේ දේවල්වලට සහභාගි වුණේ. අද එයත් මෙතනට එන්න ආසාවෙන් හිටියේ. ඒත් දුවට බෙහෙත් විදින්න පටන් ගත්තා බෙහෙත් විදලා දැන් එයා අසනීපයෙන් ඉන්නේ.” දිනිතිගේ මව දෑසේ කඳුළු පුරවාගෙන පැවැසුවාය. නදීකා සැත්කමකට මුහුණදුන් තැනැත්තියකි. ඇගේ සැමියා ආබාධිත රණවිරුවෙකි. එකම දියණිය මෙවර අ.පො.ස. සාමාන්‍ය පෙළ විභාගයට පෙනී සිටීමට නියමිත ය. නදීකා ජීවිතය ගෙන යන්නේ බොහෝ අග හිඟකම් මධ්‍යයේය.
පිළිකා රෝගයට ගොදුරු නදීකා වැන්නවුන්ගේ කතාවන් බොහෝය.
සිය ජීවිත වෙළාගත් පිළිකා මාරයා මොහොතකට අමතක කර දමා සතුටින් සැහැල්ලුවෙන් යම් කාර්යයක නිරත වීමට පිළිකා රෝගින්ට ඉඩ ප්‍රස්ථාවක් සලසා දීම මහඟු පුණ්‍ය කර්මයකි. ඔවුන්ගේ අත්කම් නිර්මාණ මිල දී ගෙන ඔවුන්ගේ වැඩ කටයුතු සඳහා දායක වීම ඊටත් වඩා පින්කමකි. එකී පින්කමට ඔබ සැමට දායක වීමේ ඉඩ ප්‍රස්ථා දැන් උදා වී තිබේ. ඒ සෑම මාසයකම 1 වැනි බදාදා බත්තරමුල්ල සෙත්සිරිපායේ පළමු පියවරෙත් 2 වැනි බදාදා ඉසුරුපායෙත් 3 වැනි බදාදා සුහුරුපායෙත් 4 වැනි බදාදා බත්තරමුල්ල සෙත්සිරිපායේ දෙවැනි පියවරෙත් මෙම “දිරිය හල” පැවැත්වීමට කටයුතු සංවිධානය කර ඇති නිසා ය. ඊට අමතරව සෑම ප්‍රාදේශීය ලේකම් කාර්යාලයකම සේවය කරන සමාජ සේවා නිලධාරීන් හරහා පිළිකා රෝගීන් සහ ඔවුන් රැක බලා ගන්නන්ගේ අත්කම් අලෙවි කිරීමේ වැඩ පිළිවෙළක් සූදානම් කර තිබේ.
ඡායාරූප - රොෂාන් පිටිපන
