
ශ්රි ලංකා නිදහස් පක්ෂයේ මහ ලේකම් මහාචාර්ය රෝහණ ලක්ෂ්මන් පියදාස
ශ්රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයේ සංවත්සරය යෙදී ඇති අද (02) සමරන්නේ මීට වසර 67කට පෙරාතුව එක්සත් ජාතික පක්ෂයෙන් ඉවත් වී මෙ රටේ විකල්ප සංවර්ධන ක්රියා මාර්ගයක් සමාජ දැක්මක් සහිත වූ ව්යාපාරයක ඓතිහාසික අවස්ථාව පිළිබඳයි. මේ අවස්ථාව පිළිබඳ ආපසු හැරී බලන විට එම වකවානුවේ දී අපේ ලංකාව පැවැතියේ කුමන ආකාරයක ස්වභාවයකින්ද?
1948 දී ඩොමීනියන් තත්ත්වයේ නිදහසක් ලබන විට අප විසින් සාක්ෂාත් කළ යුතු නිදහස සම්පූර්ණ කිරීම සඳහා වූ ඓතිහාසික පියවර ඒ වන විට සම්පූර්ණ කර තිබුණේ නැත. ඒ වන විට අපට කලින් නිදහස ඉන්දියාව නිදහස ලැබු වසරේදීම යටත් විජිත යුගයේදී පැවැති පරිපාලන ක්රමයන් නීති රීති සම්ප්රදායන් සහ යම් යම් ආයතන අහෝසි කිරීමට පියවර ගත්තේය. ශ්රි ලංකාවේ නිදහස ලබන විට කළ යුතුව තිබුණ ප්රධාන කාර්යය වනුයේ වසර තුන්සියයකට අධික කාලයක් විවිධ යටත් විජිතවාදින්ට ගොදුරු වී අපේ අනන්යතාව විනාශ කළ ලක්ෂණ නැවත ස්ථාපිත කිරීමයි. විශේෂයෙන් මෙරට ජාතික භාෂා සංස්කෘතික උරුමයන් නැවත ස්ථාපිත කිරීමේ අවශ්යතාවක් පැන නැඟිණි. යටත් විජිත පාලකයන් විසින් අපේ රටේ ස්වාධීනතාව පාලනය කිරීම සදහා මෙරට පිහිටුවා තිබු බ්රිතාන්ය ත්රිවිධ හමුදා ගුවන් හමුදා නාවික කඳවුරු ඉවත් කිරීමේ අවශ්යතාවක් පැවැතිණි.
එසේම ශ්රි ලංකාව නැවත යටත් විජිතකරණයෙන් මිදුණු ස්වාධින රාජ්යයක් වශයෙන් පැවැතිම සදහා නව ලෝකයේ ස්වාධින රාජ්ය සමඟ පැවැති සම්බන්ධතා ඇති කරගැනීමේ අවශ්යතාවක් පැවැතිණි. විශේෂයෙන්ම ලෝකයේ පැවැති සම්බන්ධතා ගොඩ නඟාගැනීමේ අවශ්යතාවක් පැන නැඟිණි. එසේ ම නිති රීති අණපනත් ප්රතිසංස්කරණය කිරීමේ අවශ්යතාවක් පැන නැඟුණා පමණක් නොව මෙරට සාමාන්ය ජනතාවගේ ඕනෑ එපාකම් කටයුතු සදහා නව සමාජ ප්රතිසංස්කරණ වැඩපිළිවෙළක අවශ්යතාව පැන නැඟිණි.
එම ඓතිහාසික අවශ්යතාව ඉටු නොවිමේ ප්රතිඵලය වන්නේ එක්සත් ජාතික පක්ෂ ආණ්ඩුවෙන් ඉවත් වී ශ්රි ලංකා නිදහස් පක්ෂය මීට වසර 67ට පෙර ආරම්භ වීමයි. මෙම ආරම්භ කිරිමේ මුල්ම කැඳවීමේ නිවේදනය සහ දැන්වීම්වල සඳහන් සුවිශේෂි කරුණක් මෙහිලා සඳහන් කිරීම ඉතා වැදගත්ය .
අද අපමුහුණ දී ඇති කේන්ද්රීය ප්රශ්නයක් වන්නේ ජනවාර්ගික අර්බුදය සඳහා වූ සාමකාමී විසැඳුමකි. යුද්ධය නිමා වුව ද යම් සාධාරණ සාමකාමී විසැඳුමක් සෙවීමේ අවශ්යතාවක් පැන නැඟී තිබිණි. එම අවශ්යතාව සම්පුර්ණ කිරීම සදහා කළ යුතු ඉතා වැදගත් කාර්ය භාරයක මුල් අඩිතාලම ශ්රි ලංකා නිදහස් පක්ෂය පිහිටුවීමේ මුල් නිවේදනය තුළම දැකිය හැකිය.
ප්රගතිශීලි බලවේග
එහි මුල් කැඳවුම්කරුවන් ලෙස පනස් දෙනෙකුගෙන් යුතු කණ්ඩායමක් විය. එවකට ලංකාවේ සිටි බුද්ධිමතුන්, කලාකරුවන්, දේශපාලන ක්රියාකාරිකයන්ට අමතරව ලේකම් සභාපතිවරුන් වශයෙන් සඳහන් වන්නේ ශ්රී සංඝරාජා නැමැති දෙමළ නියෝජිතයා සහ බදුර්දින් මහමුඩ් නම් වූ මුස්ලිම් නියෝජිතයාය. එමඟින් ශ්රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය හැමට පොදු පක්ෂයක් වශයෙන් ස්ථාපිත කිරීමට එහි නිර්මාතෘ එස්. ඩබ්. ආර්.ඩී බණ්ඩාරනායක මහතා අපේක්ෂා කළේය. එම පක්ෂය පිහිටුවා කෙටි කාලයක් තුළ එළැඹි මැතිවරණයෙන් ආසන අටක් දිනාගැනීමට සමත් වූ ශ්රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය 1956 ඓතිහාසික මැතිවරණයේදී මෙරට ප්රගතිශිලී සෙසු පක්ෂ වූ සමසමාජ පක්ෂය කොමියුනිස්ට් පක්ෂය සමඟ එකතු වී මහජන එක්සත් පෙරමුණු ආණ්ඩුව වශයෙන් ආණ්ඩුවක් පිහිටුවීමට සමත් විය.
ශ්රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයෙන් ඇරැඹි මෙම ආණ්ඩුව මෙරට සමාජ දේශපානික වෙනස්කම් සඳහා පුරෝගාමී වෑයම් ආරම්භ කරනු ලැබීය. මෙරට පෞද්ගලික ව්යාපාරිකයන්ගේ තෝතැන්නක් බඳු වූ ප්රවාහන සේවය වෙනුවට මහජන සුබ සාධන කේන්ද්ර කරගත් රාජ්ය කේන්ද්රිය ලංගම ප්රවාහන සේවාව ආරම්භ වන්නේ ඒ අනුවයි. වරාය ජනසතු කිරීම මඟින් මෙරට අපනයන ආනයන වෙළෙඳාම සඳහා වූ කේන්ද්රස්ථානය සඳහා රජය මැදිහත් විය.
මෙරට සාමාන්ය ජනතාවගේ දරුවන්ගේ උසස් අධ්යාපන අවශ්යතා වෙනුවෙන් විද්යෝදය විද්යලාංකාරය පිරිවෙන් දෙක විශ්වවිද්යල කළා පමණක් නොව කුඹුරු පනත මගින් මෙරට දහස් සංඛාත වූ අඳගොවියාගේ අයිතිය ස්ථාපිත කිරීමෙන් මෙරට කෘෂිකර්මාන්තයේ වැදගත් පෙරැළියක් ආරම්භ විය. මෙරට මහජන සේවාවට කොතරම් කාර්යභාරයක් ඉටු කළේ ද යත් එම ආණ්ඩුව මහ ගත්කරු මාර්ටින් වික්රමසිංහයන් හදුන්වා දෙනු ලැබුවේ ‘බමුණු කුලයේ බිඳවැටීම‘ වශයෙනි. එමගින් එතුමා විසින් විස්තර කරනු ලැබුවේ ප්රභූ අධිකාරිත්වයට එරෙහිව විකල්ප මහජන පාලන ක්රමයක් මෙරට ස්ථාපිත කරනු ලැබීමේ ඓතිහාසික සුවිශේෂි අවස්ථාව පිළිබඳයි.
ශ්රි ලංකා නිදහස් පක්ෂය බිහි කිරීමෙන් පසුව ආරම්භ වන මහජන ආණ්ඩුවේ පාලනයට එරෙහි වන ක්රමන්ත්රණකරුවන්ගේ වෑයම්වල ප්රතිඵලයක් වශයෙන් 1959 දී මේ පක්ෂයේ නිර්මාතෘ එස්. ඩබ්ලිව්. ආර්.ඩී. බණ්ඩාරනායක මහතා ඝාතනය කරනු ලැබීය.
වගා සංග්රාමය
1959 දී නායකයා ඝාතනයට ලක්වුව ද 1960 දි සිරිමාවෝ බණ්ඩාරනායක මැතිනියගේ නායකත්වයෙන් ආණ්ඩුවක් පිහිටුවීමට අපට හැකි විය.1965 සිට 1970 එක්සත් ජාතික පක්ෂ ආණ්ඩුවෙන් පසු 1970 පසු මෙරට දේශපාලනික ඉතිහාසයේ ඓතිහාසික මං සලකුණු සනිටුහන් කළේය. එම කාලය තුළ මෙරට කර්මාන්ත යුගය ආරම්භ කළේය. මෙරට වානේ කර්මාන්තය, ලෝහ කර්මාන්තය රෙදිපිළි කර්මාන්තය, කඩදාසි කර්මාන්තය, ලුහුභාණ්ඩ කර්මාන්තය, පේෂ කර්මාන්තය, දේශිය කිරි කර්මාන්තය ආරම්භ කිරිම පමණක් නොව පෞද්ගලික අංශය යටතේ මෙරට මෝටර් රථ ස්කූටර් ට්රැක්ටර් නිෂ්පාදනය ආරම්භ කළේය. වගා සංග්රාමය ආරම්භ වූයේ ද මේ යුගයේදීය.
මෙරට නිපදවිය හැකි සෑම වගාවක්ම නිෂ්පාදනයක්ම මෙරට නිපදවීම සඳහා යම් දුෂ්කර එහෙත් අතිශයින් ම පලදායි ප්රතිපත්ති අපි ආරම්භ කළෙමු. එසේ නමුත් ලෝක ආර්ථික අර්බුදය සහ වෙනත් ආර්ථික බලපෑමෙන් එහි යම් දුෂ්කරතා සහ සංකීර්ණතා ඇති වන්නට වූ බව මෙහිලා සදහන් කළ යුතුය. 1970 ආණ්ඩුවෙ ප්රතිඵල මෙරට ස්වෛරී ජනරජයක් දක්වා වර්ධනය කිරීමට පක්ෂයට හැකි විය.
1970 සිට 1977 දක්වා ආණ්ඩුව මෙරට වඩා පලදායි වෑයම් මෙරට සමාජයට අත්පත් වීම සමඟ මෙරට පිහිටුවූ විවිධ බලවේගයන් එම ආණ්ඩුව බිඳ දැමීමට ක්රියා කළේය. පක්ෂ ඉතිහාසය ආපසු හැරී බලන විට විවිධ කුමන්ත්රණවලට සහ බිඳවැටීම්වලට ගොදුරු වන ආකාරය හඳුනාගත හැකිය. පක්ෂය නිර්මාතෘවරයාගේ දරුවන් පක්ෂය බිඳී වෙනත් පක්ෂවලට ගිය අවස්ථා අපට දකින්නට හැකිය. මේ ආකාරයට විවිධ අභියෝගයන්ට මේ පක්ෂය ගොදුරු වන අවස්ථා අපට ඉතිහාසය පුරා දැක ගතහැකිය. එසේම විවිධ අවස්ථාවලදී පක්ෂයේ නායකයන් පවා පක්ෂය කඩාගෙන ගොස් වෙනත් විකල්ප පක්ෂ ගොඩනඟන ආකාරය ද අපි දුටුවෙමු. කෙසේ වෙතත් මේ ක්රමන්ත්රණකාරී වැඩපිළිවෙළවලින් සහ පසුබෑම්වලින් පසුව වුව ද පක්ෂය නැවත ස්ථාපිත කිරීමට ඉතිහාසය පුරා අපිට හැකි ව තිබිණි. ඉතිහාසය පිරික්සීමේ දි ශ්රි ලංකා නිදහස් පක්ෂ ආසන අටකට වැටුණු අවස්ථා ද පරාජය වූ අවස්ථා ද හමුවේ.
කෙසේ නමුත් ශ්රිලංකා නිදහස් පක්ෂය ලාංකික සමාජයේ සෑම ක්ෂේත්රයකම පුරෝගාමී සේවා අත්පත් කරදුන් ව්යාපාරය ලෙස හැඳින්විය හැකිය. 1977 පරාජය වීමත් සමඟ අප පක්ෂයේ නායිකා සිරිමාවෝ බණ්ඩාරනායක මැතිනියගේ ප්රජා අයිතිය අහිමි කිරීම, වැඩවර්ජනවලින් පසු ලක්ෂයක් පමණ සේවකයන් දොට්ට දැමීම, වෘත්තිය සමිති නායකයන් ඇතුළු නායකයන් බන්ධනාගාරගත කිරීම, අසුතුනේ කළු ජුලිය නිර්මාණය විම 1988 සහ1989 මහා තරුණ තරුණියන් හැට දහසක් ඝාතනය කිරීම ආදි වශයෙන් වු දාහත් වසරක කාලය පසු කරමින් නැවත වතාවක් ශ්රිලනිප නායිකාව ලෙස චන්ද්රිකා කුමාරතුංග මැතිනියගේ නායකත්වයෙන් යුතු ආණ්ඩුවක් පිහිටුවා ගැනිණි. එතැන් පටන් වර්ථමානය දක්වාම ශ්රි ලංකාවේ අඛණ්ඩ දේශපාලන ගමන්මගේ නායකත්වය හිමි කරගත්තේ ශ්රි ලංකා නිදහස් පක්ෂයයි.
ඒ අනුව චන්ද්රිකා කුමාරතුංග, මහින්ද රාජපක්ෂ, ජනාධිපති මෛත්රීපාල සිරිසේන ආදි වශයෙන් අඛණ්ඩ විසි වසරක කාලයක් ශ්රි ලංකා නිදහස් පක්ෂයේ නායකත්වය මෙරට ජනාධිපති ධුරය ඉසිලීය. එහිලා කියවෙන අනෙක් ප්රකාශනය වන්නේ විකල්ප කවර බලවේගයකට වුවත් නායකත්වය පිළිගැනීමට පක්ෂපාතිත්වය දැක්වීමට සෙසු විකල්ප බලවේගවලට අවකාශටක් නොදි තිබෙන ආකාරයයි.
ස්වදේශිකවාදය
67 වසරකට පක්ෂය පා තබා ඇති මොහොතේ පක්ෂයෙන් කැඩී ගිය කණ්ඩායම් හඳුනාගත හැකිය. කෙසේ නමුත් ශ්රි ලංකා නිදහස් පක්ෂය සිය අනාගත අභියෝගයන්ට අනුරූප වන ආකාරයෙන් පක්ෂය යාවත්කාලීන කරමින් සියලු ප්රගතිශිලි බලවේගයන්ට නායකත්වය දෙමින් ශ්රි ලංකාවේ අනාගත ගමන් මඟ සඳහා කැපවීමට මෛත්රීපාල සිරිසේන මහතාගේ නායකත්වයෙන් ජනාධිපතිත්වයෙන් යුතු පාලනයකින් ක්රියා කරනු ඇත. මෙම පක්ෂය මුණ දි ඇති අභියෝගයක් වුවත් එම අභියෝගයන්ට සාර්ථකව මුණ දී ජය ගැනීමට හැකි මාවතක් කරා ගමන් කරන්නෙමු.
පක්ෂය මේ වන විට ගම් මට්ටමේ සිට ප්රතිසංවිධානය කරමින් පවතී. එසේම එම පක්ෂයේ අනාගතය සදහා රටේ නිදහස් අධ්යපනය, නිදහස් සෞඛ්යය ,නිෂ්පාදන ආර්ථිකය, ස්වදේශික වාදය අපි සැමෝටම පොදු ශ්රි ලංකාවක් යන ප්රධාන තේමා යටතේ පක්ෂය අනාගතයට ගොඩනැඟීමේ කාර්යයට මුහුණ දී සිටින්නෙමු. ශ්රි ලංකා නිදහස් පක්ෂයේ හැට හත්වැනි සංවත්සරය සමරන්නේ මේ අභියෝගවලට මුහුණ දෙමින් ජයග්රාහී මාවතට එළැඹෙමිනි.
සාකච්ඡා කළේ සුභද්රා දේශප්රිය