පාස්කු ප්‍රහාරයෙන් පසු මෙරට සමාජය තුළ ඇතිවූ නොසන්සුන්තාව තවමත් සම්පූර්ණයෙන් ම පහව ගොස් නොමැති අතර ඒ සිදුවීම සමාජ, ආර්ථික හා දේශපාලන ක්ෂේත්‍ර තුළ නොයෙක් අර්බුද ඇති කරන්නට තරම් ප්‍රබල විය. ජාතීන් අතර සැකය, බිය හා අවිශ්වාසය වර්ධනය වීමෙන් සාමාන්‍ය ජන ජීවිතය ද මේ වන විට අවුලෙන් අවුලට පත්ව තිබේ. මේ සියලු කටයුතු තුළ පටු දේශපාලනික අරමුණු ඉටුකර ගැනීම සඳහා වන වැඩපිළිවෙළක් ද ක්‍රියාත්මක වෙමින් තිබෙන බව ඇතැම්හූ පවසති. අදාළ කරුණු අළලා පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ පාලි හා බෞද්ධ අධ්‍යයන අංශයේ මහාචාර්ය මුවඇටගම ඥානානන්ද මාහිමියන් සමඟ කළ සාකච්ඡාවකි මේ.
• පාස්කු ඉරුදින එල්ලවූ ප්‍රහාරය අපි කිසිසේත් අපේක්ෂා නොකළ එකක්. ඒත් සමඟ සමාජයේ ඇතිවූ කැලඹිලි ස්වභාවය තවමත් පහව ගොස් නැහැ නේ?
තිස් වසරක ත්‍රස්තවාදය පරාජය කිරීමෙන් පසු අපේ රටේ ජනතාව සාමය ඉහළින් බුක්ති වින්ඳා. එතෙක් ජන ජීවිතය වෙළාගෙන තිබුණු බැරියර්, චෙක් පොයින්ට් වගේ දේවල් දකින්න නැතුව ගියා. මේ සියල්ලෙන් කියැවුණේ අපි ආරක්ෂිතයි කියන පණිවිඩයයි. අපි සෑම විට ම උනන්දු වුණේ යළිත් කොටි ත්‍රස්තවාදයක් රට තුළ හිස එසවුවහොත් එය පාලනය කරන්නේ කොහොමඳ කියන කාරණය ගැන පමණයි. ආවා කල්ලිය වැනි කණ්ඩායම් යම් යම් ක්‍රියාකාරකම් උතුරේ සිදු කරන විට අපේ ආරක්ෂක අංශ ක්ෂණිකව මැදිහත්ව ඒවා පාලනය කළා. එමඟින් සියල්ල අවසන් වේයැයි අපි සැවොම සිතුවා. මාධ්‍යය පවා කොටි ඩයස්පෝරාවේ තර්ජන ගැන පමණයි කතා කළේ. අන්තර්ජාතික වශයෙන් ගතහොත් අපි ගොඩක් උනන්දු වුණේ කලාපීය හෝ ලෝක බලවතුන් වීමට උත්සහ කරන රටවල් අතර පවත්නා ආර්ථික ගැටුම් පිළිබඳවයි. යුද්ධය ප්‍රකාශ කිරීමකින් තොරව සිදුවන මේ ගැටුම්වලදී කාගේ පැත්ත ගත යුතුද කියන කාරණය ගැන තමයි අපි උනන්දු වුණේ. මොකද මේ ගැටුම් ඍජු ව ම අපේ ආර්ථිකයට බලපෑවා. අපි කොහෙත්ම අන්තර්ජාතික වශයෙන් ක්‍රියාත්මක අන්තවාදී කණ්ඩායමක ප්‍රහාරයකට ලක්වේ යැයි මොහොතකටවත් සිතා නොමැති බව මේ ප්‍රහාරයත් සමඟ මතුවූ කාරණා වලින් පැහැදිලියි. මෙතනදී කතෝලික පල්ලි හා ප්‍රධාන හෝටල් කිහිපයක් මූලික කරගෙන ප්‍රහාර දියත් වුණත් ඉන් සමස්ත සමාජය ම දරුණු කැලඹීමකට ලක්වුණා. ඊට හේතුව වසර 10 ක් පමණ ම අප සාමය උපරිමයෙන් බුක්ති විඳිමින් නිදහසේ ජීවිත ගත කිරීමයි. ලංකාවේ ඕනෑම ජාතියක පුද්ගලයකුට ඕනෑම ප්‍රදේශයක බියක් සැකක් නොමැතිව යන්න එන්න පුළුවන් වුණා. සිදුවූයේ කුමක්ද යන්න තාමත් හරියට හිතා ගන්න බැරිවයි ජනතාව ඉන්නේ. සිද්ධියෙන් පසු පුපුරණ ද්‍රව්‍ය, තුවක්කු, උණ්ඩ, කඩු, කිනිසි ඇතුළු බොහෝ දේවල් පොලීසිය හා හමුදාව විසින් සොයා ගත්තා. සමාජ මාධ්‍ය මඟින් තවත් ප්‍රහාර එල්ල වන බවට නොයෙක් ප්‍රචාර ගෙන ගියා. මේ සියල්ල තුළ ජනතාවට තාමත් සාමාන්‍ය ජන ජීවිතයට හුරු වීමට නොහැකි වී තිබෙනවා.
• මේ රටේ බහුතර මුස්ලිම් ජනතාව මේ සිදුවීම් පසුපස නොසිටියත් අද ඒ සියලු දෙනා දෙස සැකයෙන් බලන තත්ත්වයක් නිර්මාණය වෙලා තිබෙනවා නේද?
අපේ රටේ 95% ක් දෙනා සාමය අගයන අයයි. සිංහල, දෙමළ, මුස්ලිම් සියලු ජනතාව මේ කොටස් තුළ නියෝජනය වෙනවා. ඒ වගේම අන්තවාදී අදහස් දරන තවත් පිරිසකට හිංසා කරලා වින්දනයක් ලබන 5% ක පමණ සුළු පිරිසක් ඉන්නවා. සියලු ජන කණ්ඩායම මේ වගේ අය දකින්න පුළුවන්. පල්ලි වලින් අවි ආයුධ හමුවීමත් සමඟ සාමාන්‍ය මුස්ලිම් ජනතාව දෙසත් සැකයෙන් බලන්න අවශ්‍යය පසුබිම හැදෙනවා. අන්තවාදී අදහස් දරන සුළු පිරිස විසින් 95% ක් පමණ වන සාමයෙන් සමඟියෙන් ජීවත් වීමට කැමැති පිරිසට අද ප්‍රශ්න ඇති කරමින් සිටිනවා. මුස්ලිම් අන්තවාදය නිර්මාණය කළ ප්‍රශ්නය, සිංහල බෞද්ධ අන්තවාදීන්ට තවත් ඉදිරියට ගෙන යෑමට ඉඩ නොදිය යුතුයි. ඒ සඳහා කටයුතු කිරීමට අපි හැමෝටම වගකීමක් තිබෙනවා. දැන් බලන්න එල්.ටී.ටී.ඊ සංවිධානය සටන් කළේ කිසියම් වූ දේශපාලන අරමුණක් වෙනුවෙන්. එය අපි කිසිසේත් අනුමත නොකළත් ඒ සංවිධානය හා කවුරුන් හෝ එකතු වුණේ ඒ දේශපාලන අරමුණ ජයග්‍රහණය කරවන්නයි. මොකද මේ රට දෙකට කඩලා වෙනම කොටසක පාලනය අල්ලා ගන්න එක තමයි ඔවුන්ගේ ඉලක්කය වුණේ. නමුත් මේ අන්තවාදී කණ්ඩායම කටයුතු කළේ එහෙම අරමුණක් වෙනුවෙන් නොවෙයි. ඔවුන් කිසියම් වූ මතවාදයක් විශ්වාස කරමින් ඒ වෙනුවෙන් මහ විනාශයන් කළා. ඒ මතවාදය හා ඕනෑම අයකු ඕනෑම මොහොතක එකතු වීමේ අවධානමක් තිබෙනවා. අන්තර්ජාතික වශයෙන් ක්‍රියාක්මක අයි.එස්.අයි.එස් සංවිධානයේ ප්‍රධාන නායකයන් නොදැන පවා ඔවුන්ගේ සාමාජිකත්වය ඉහළ යා හැකියි. මේ මොහොතේ අපේ සිංහල බෞද්ධ ජනතාවගේ හැසිරීම ඉතාම වැදගත් වෙනවා. මොකද අපි මේ රටේ සාමාන්‍ය මුස්ලිම් ජනතාවට හිරිහැර කළොත් ඔවුන් අතර සිටින අන්තවාදයට සුළු හෝ නැඹුරුවක් තිබෙන අයෙක් මුළුමනින් ම අන්තවාදියකු බවට පත්විය හැකියි. අපි මුස්ලිම් අන්තවාදයෙන් රට ගලවා ගත යුත්තේ වෛරය වැපිරීමෙන් නොවෙයි; බුදුන්ගේ කරුණාව, මෛත්‍රිය හා දයාව පෙරදැරිවයි. මෙතනදී මේ රටේ දේශපාලනඥයන්ට විශාල වගකීමක් තිබෙනවා. ඔවුන් තැන් තැන් වල කරනු ලබන ප්‍රකාශ, ගැටුම් වලට පාර කපනවා. මේ රට සිංහල බෞද්ධ රටක්ද නැද්ද යන්න මේ මොහොතේ ප්‍රකාශ කළ යුතු දෙයක්ද නැද්ද කියලා දේශපාලනඥයෝ කල්පනා කරලා බලන්න ඕන. මේවා නිසා තරුණ කණ්ඩායම් ප්‍රකෝප වී නීතිය අතට ගැනීමට පවා පුළුවන්.
• පාස්කු ප්‍රහාරයත් සමඟ යම් යම් විදේශීය රටවල ආරක්ෂක අංශ මෙරටට පැමිණියා. මෙය විවේචනය කළ පිරිස් පවසා සිටියේ විදේශීය අතකොළුවක් බවට පත් නොවී ඒ කණ්ඩායම් වලට රටට ඇතුළු වීමට අවස්ථාව නොදිය යුතු බවයි. මේ පිළිබඳ ඔබ වහන්සේගේ අදහස
මේක ඇත්තටම ගෝලිය ත්‍රස්තවාදයේ එක් ක්‍රියාකාරී අවස්ථාවක්. අයි.එස්.අයි.එස් කියන්නේ අන්තර්ජාතික වශයෙන් ක්‍රියාත්මක අන්තවාදී සංවිධානයක්. පසුගිය වසර 10 ක කාලය තුළ අපට මේ අන්තර්ජාතික මට්ටමින් ක්‍රියාත්මක අන්තවාදී කණ්ඩායම් පිළිබඳ අවබෝධයක් තිබුණේ නැහැ. මොකද අපේ රට ඔවුන්ගේ ඉලක්කයක් වුණේ නැහැ. දැන් තත්ත්වය වෙනස්. මේ අන්තවාදී කණ්ඩායම් වල ක්‍රියාකාරීත්වය, සංවිනාත්මක ශක්තිය, ප්‍රහාර එල්ල කරන ස්වරූපය, රටවල් වලට ඇතුළු වන ආකාරය ඇතුළු සියලු අංශ පිළිබඳ අවධානයකින් ඇමරිකාව ඇතුළු ලෝකයේ ප්‍රබල රටවල් ඉන්නවා. මොකද මේ සංවිධානයේ ප්‍රධාන ඉලක්ක තමයි ඒ රටවල්. මේ නිසා ඒ රටවල් ත්‍රස්තවාදය පරාජය කිරීම සඳහා අත්වැල් බැඳ ගනිමින් කටයුතු කරනවා. ඔවුන් සතුව වැදගත් බුද්ධි තොරතුරු තිබෙනවා. අපේ රටට එල්ල වන ප්‍රහාරයක් පිළිබඳ සැලසුම් අපිට කලින්, ඒ වගේ රටක බුද්ධි අංශ මගින් සොයා ගන්න පුළුවන්. මේවා අපි තේරුම් ගන්න ඕන. අද ලෝකයේ සියලු රටවල් ක්‍රියාත්මක වෙන්නේ ආර්ථික පාලනය තමන් අතට අරන් බලවත් වෙන්නයි. ඒ පසුබිම තුළ අපේ රටට එන ඇමරිකාව වගේ රටක් එම ඉලක්ක වෙනුවෙන් ක්‍රියාත්මක වීමේ අවධානමක් තිබෙන්න පුළුවන්. එසේ කියා ඔවුන්ගේ සහය ප්‍රතික්ෂේප කිරීම මම හිතන්නේ නුවණට හුරු දෙයක් නොවෙයි. ආණ්ඩුවට හැකියාව තිබෙන්න ඕන, ඔවුන්ගේ බලපෑම් වලට යටත් නොවී අපට අවශ්‍ය සහය ගන්න.
• මේ ගැටලුවට විසඳා ගැනීම පිණිස මොන වගේ ප්‍රවේශයක් අවශ්‍ය යැයි ඔබ වහන්සේ විශ්වාස කරනවාද
විනිවිද භාවයක් ඇතිව අපක්ෂපාතීව පරීක්ෂණ සිදු වෙන්න ඕන. මේවාට සම්බන්ධ දේශපාලකයන් හෝ කවර තරතිරමක අයෙක් වුවත් නීතිය ඉදිරියට ගේන්න ඕන. චෝදනා එල්ල වන මුස්ලිම් දේශපාලනඥයන් තමන් නිවැරදි බව පෙන්වන්න ඕන. ඒ සඳහා ඔවුන්ට අවකාශ සකසා දීමත් වැදගත්. ජනපති, අගමැති හෝ ආරක්ෂක ප්‍රධානීන් රටේ ආරක්ෂාව සහතික යැයි කීවොත් ඒක ඒ විදිහට වෙන්න ඕන. නැත්නම් ඒ ප්‍රකාශය කරන එකෙන් පලක් නැහැ. ආරක්ෂාව තහවුරුයි, ළමයි පාසැල් එවන්න කියලා ආරක්ෂක ප්‍රධානීන් කියලා පැය කීපයකින් ආයෙත් රටේ කොහේ හරි ඇඳිරි නීතිය දානවා නම් ජනතාවට ඒ කියන ප්‍රකාශ සම්බන්ධව විශ්වාසයක් නැති වෙනවා. මුලින් ආණ්ඩුව ආරක්ෂාව සහතික බවට ජනතාව තුළ විශ්වාසවයක් ඇති කරන්න ඕන. ඒ සඳහා මුලින් ආණ්ඩුවට ආරක්ෂාව සහතිකයි කියන විශ්වාසයක් තිබිය යුුතුයි. අඩු තරමේ කිසිදු සිද්ධියකින් තොරව දින පහ හයක් වත් යන්න ඕන. දැන් එක දවසක් මුකුත් නැහැ, ඊළඟ දවසේ කඩු කිනිසි අල්ලනවා; කඩ ගිනි තියෙනවා; ඇඳිරි නීතිය දානවා. එතකොට ඉතින් මිනිස්සු කලබල වෙනවා; ළමයි පාසැල් වලට එවන්න දෙමව්පියෝ බය වෙනවා.
• මේ ගැටුමත් සමඟ විශේෂයෙන් ආගමික නායකයන් ප්‍රශ්නය විසඳීම සඳහා එකට කටයුතු කරන තත්ත්වයක් පේන්න තිබෙනවා. මේක ඉදිරියටත් පවත්වා ගැනීම වැදගත් නේද?
විශේෂයෙන් මහනායක ස්වාමින්ද්‍රයන් වහන්සේලා, කාදිනල් තුමන්, මවුලවී තුමන්ලා ප්‍රශ්නය නිරාකරණය කිරීම පිණිසත් ජනතාවට සාමකාමී ලෙස කටයුුතු කරන ලෙස දැනුම් දීමටත් ඍජුව මැදිහත්ව සිටිනවා. මේ ආගමික සමඟිය රටට අවශ්‍යය දෙයක්. රජය ආගමික නායකයන්ගේ හඬට කන්දිය යුතුයි. ප්‍රශ්නය නිරාකරණය වූ පසු ආගමික නායකත්වයේ අනුශාසනා පැත්තකට දාලා කටයුතු කරනවා නම් වැඩක් නැහැ. ත්‍රෛනිකායික මහ නායක ස්වාමින්ද්‍රයන් වහන්සේලා මේවන විට නිවේදන කිහිපයක් නිකුත් කරමින් කියා සිටියේ, මේ මොහොතේ දේශපාලන බේද වලින් තොරව සියලු නායකයන් එකට එකතු වෙලා වැඩ කරන ලෙසයි. මට පේන විදිහට නම් තාමත් එවැනි තත්ත්වයක් පේන්න නැහැ. කාට කාටත් දේශපාලනය කරන්න රටක් ඉතුරු වෙලා තියෙන්න ඕන. මැතිවරණයකදී පක්ෂ වලට බෙදිලා තරඟ කරලා පස්සේ ජාතික ප්‍රශ්න වලදී එකට එකතු වෙලා වැඩ කරන්න අපේ දේශපාලනඥයන්ට තාමත් නොහැකි වීම ඇත්තටම කණගාටුවට කරුණක්.
• බුර්කාව තහනම් කිරීම වැනි තීන්දු තීරණ මෙයට පෙර ගන්නට ගිය අවස්ථාවල මුස්ලිම් සමාජයෙන් යම් යම් විරෝධතා එල්ල වුණත්, අද ඔවුන් ඊට කිසියම් අනුකූලතාවක් දක්වනවා නේද?
මේ රටේ ආර්ථිකයේ ප්‍රධාන කොටසක් නියෝජනය කරන්නේ මුස්ලිම් ජනතාවයි. බෞද්ධ කොඩිය, අට පිරිකර, වෙසක් කූඩු පවා වෙළෙඳ පොළේ වැඩි ප්‍රතිශතයක් විකුණන්නේ මුස්ලිම් ව්‍යාපාරිකයන්. අපේ බෞද්ධ ජනතාව මේවා ගැන හිතන්නේ නැතුව එම භාණ්ඩ මිලට ගන්නවා. මේ සිදුවීම් වලින් පසු අද සිංහල බෞද්ධ ජනතාව මුස්ලිම් ව්‍යාපාරික ස්ථාන වලට යාම අඩු කරලා. මේක ඇත්තටම මුස්ලිම් ව්‍යාපාරිකයන්ට ලොකු ප්‍රශ්නයක්. මම හිතන්නේ අන්තවාදී මුස්ලිම් සුළු කණ්ඩායමක් විසින් ඇති කළ සිද්ධියෙන් වැඩියෙන්ම බලපෑම ඇති වුණේ සාමාන්‍ය මුස්ලිම් ජනතාවටයි. මා මෙය යහපත් දෙයක් ලෙස දකින්නේ නැහැ. ඒත් රටේ තත්ත්වය ඒකයි. මේ පසුබිම තුළ මුස්ලිම් ජනතාවම තේරුම් ගත්තා බුර්කාව වැනි දේ නිසා සමාජයේ ප්‍රශ්න තවත් වර්ධනය වීමට ඉඩ තිබෙන බව. කුමන හෝ ආකාරයකින් මේ අය අපේ සංස්කෘතිය තුළ ජීවත් වීමට හැඩ ගැසීම හොඳ දෙයක්. එතකොට තමයි අපිට මේ අය වෙනස් ජන කොටසක් කියන හැඟීම ඇති නොවන්නේ. මේ රටේ සිංහල, දෙමළ හා මුස්ලිම් පාසැල් ඇති කරලා දරුවන් ජාතීන් වශයෙන් බෙදලා වෙන් කරලා උගන්වන ක්‍රමය වෙනස් වෙන්න ඕන කියලා අපි නිතර පෙන්වා දුන්නා. ඒත් මුස්ලිම් සමාජයෙන් ඒකට එතරම් උනන්දුවක් දැක්වූයේ නැහැ. නිදහස ලැබීමෙන් අනතුරුව 1972 න් පස්සේ තමයි මේ වෙන් වෙන්ව දරුවන් අධ්‍යාපනය ලබන ක්‍රමය බිහි වුණේ. තිස් වසරක යුද්ධය නිමා වුණාට පස්සෙවත් මේ ක්‍රමය වෙනස් කර ගන්න ඕන කියන හැඟීම අපට ආවේ නැහැ. පාස්කු ඉරුදින ප්‍රහාරයත් සමඟ දැන් මුස්ලිම් ආගමික නායකයන් මිශ්‍ර පාසල් ගැන කතා කරන්න පටන් ගෙන තිබෙනවා. මම හිතන්නේ ඒක හොඳ ප්‍රවණතාවක්. මේ ප්‍රශ්න විසඳීමත් සමඟ ඒ අදහස් යටපත් වුණොත් අපිට යළිත් අනාගතයේදී මේ වගේම ප්‍රශ්න වලට මුහුණ දෙන්න සිදු වේවි.
• මුස්ලිම් අන්තවාදයට යොමුවූ පිරිස පරිශීලනය කර තිබෙන පොත් පත් හා සවන් දී තිබෙන හඬ පටවල තිබෙන්නේ ඉස්ලාම් ආගමට පටහැනි දේ බව මුස්ලිම් ආගමික නායකයන් ප්‍රකාශ කරනවා. මේ පසුබිම තුළ කුරානයේ නියම ඉගැන්වීම මුස්ලිම් ප්‍රජාව වෙත ගෙන යෑම සඳහා ඉස්ලාම් ආගමික නායකයන්ට විශාල කාර්යභාරයක් පැවරෙනවා නේ?
අන්තවාදී මත නියෝජනය කරන පිරිස එතනින් ගලවා ගැනීම කළ යුත්තේ ඉස්ලාම් ආගමික නායකයන් විසිනුයි. විශේෂයෙන් මේ අය අනිවාර්යයෙන් පල්ලි යනවා. ඒක ඔවුන්ට අනිවාර්ය කර තිබෙනවා. දවසකට පස් වතාවක් වඳිනවා. මේ තුළින් පෙනී යන්නේ ඔවුන් නිරන්තරව පල්ලිය හා ගනුදෙනු කරන බවයි. යම් අයෙකු පල්ලියට නොඑන්නේ නම් ඒබව මුලින්ම දකින්නේ මුස්ලිම් සමාජයයි. එසේ නම් ඒ ගැන සොයා බැලීම ඉස්ලාම් ආගමික නායකයන්ගේ වගකීමක්. ඇදුම් පැළඳුම් හා දිනකට පස් වතාවක් අනිවාර්යයෙන් ම දෙවියන් වඳිනවාද කියන කාරණා වලට වඩා ඇත්තටම වැදගත් වන්නේ ඔවුන් ආගමානුකූලව ජීවත් වෙනවාද කියන කාරණයයි. අපේ භික්ෂූන් වහන්සේ නමකට වඩා වැඩි අවස්ථාවක් ඉස්ලාම් ආගමික නායකයකුට ඒ ආගමික තරුණයෙක් යහ මඟට යොමු කිරීම සඳහා ලැබෙනවා. මොකද අපේ බෞද්ධ දරුවන්ට පන්සල් එන්න අනිවාර්ය කරලා නැහැනේ. තමන් කැමැති නම් පන්සල් යන්න පුළුවන්. නැත්නම් නොයා ඉන්න පුළුවන්. ඒත් මුස්ලිම් තරුණයකුට එහෙම ඉන්න හැකියාවක් නැහැ. එහි හොඳ නරක කෙසේ වුවත් ඉස්ලාම් ආගමික තරුණයා වරදකට යොමු වන්නේ නම් එය කල්තියා දැන ගැනීමේ අවස්ථාව ඔවුන්ගේ ආගමික සංස්කෘතිය විසින්ම නිර්මාණය කර තිබෙනවා. මේ තත්ත්වය තුළ ඉස්ලාම් ආගමික නායකයන්ට මේ ප්‍රශ්න තමන් නොදැන සිටියා කියා ඇඟ බේරා ගන්න හැකියාවක් නැහැ.
ඡායාරූප - රුවන් මීගම්මන
