කෝවිඩි 19 වසංගතය හේතුවෙන් අප ජිවිත පිළිබඳව අපගේ සිත් තුළ ම ඇතිවූ අවිනිශ්චිතතාව සහ බිය ආරම්භක අවස්ථාවට වඩා වෙනස් වී ගොස් ඇති බවක් පෙනෙන්නට තිබේ. ආරක්ෂාව වීමට ක්‍රමයක් නැති, ප්‍රතිකාර නැති මරණය උරුම වීමට ඉඩ ඇති එවැනි ව්‍යසනයක් පැතිර යෑම පිළිබඳව මහජනතාව තුළ ඇති වූ කම්පනය තවම පහව ගොස් නැත. එහෙත් ආරම්භක පියවරේදී ජනතාව තුළ පැවැති මර බිය මේ වන විට පහව ගොස් ඇති බව පැහැදිලිය. අසල්වැසි ඉන්දියාවේ සහ සාර් ක් කලාපයට අයත් පකිස්ථානය, බංගලාදේශය සහ ඇෆ්ගනිස්තානය වැනි රටවල ද තත්ත්වය අපට වඩා බොහෝ සෙයින් වෙනස් ය. අසල්වැසි ඉන්දියාව ලොව වැඩිම කොරෝනා රෝගීන් සහිත රටක් බවට පත්වෙමින් තිබියදී ඇතැම් ඉන්දීය ජාතිකයෝ මෙරටට පලාවිත් වසංගතයෙන් බේරීමට තැත් කරන තත්ත්වයක් ඇතිව තිබේ.
වසංගතය මෙරට පැතිර ගිය මුල් අවස්ථාවේදී ජනතා සිත් සතන්වල ඇති වූ ජිවිත අවිනිශ්චිත භාවය සහ මරණ බිය දැන් තරමක් දුරට පහව ගොස් ඇත. රෝග ව්‍යාප්තිය ද අඩු වී ඇත. සුවය ලබන ප්‍රමාණය වැඩි වී ඇත. පටු මුහුදු තීරුවකින් අපෙන් වෙන්වී සිටින ඉන්දියාව මුහුණ දී සිටින අතිශය භායානක තත්ත්වය දිනපතා වර්ධනය වන පසුබිමක ශ්‍රී ලාංකිකයෝ තරමක සැනසිල්ලකින් ජීවත් වෙති.
මේ වෙනස කුමක්ද ? මේ තත්ත්වය යටතේ අප ගතයුතු මග පිළිබඳ විනිශ්චයකට එළැඹීමේදී ආධාර කර ගත හැකි ආසන්නතම උදාහරණ කොරෝනා වසංගතය පිළිබඳ සිදුවීම් දාමයෙන් ඉතා පැහැදිලි වේ. ඒ සම්බන්ධයෙන් අපගේ මතකයෙන් ගිලිහී යෑමට තරම් දිගු කලක් ගතවී නැත. දින කිහිපයකට පෙර කොරෝනා දෙවන රැල්ලක් පිළිබඳ අනතුරු ඇඟවූ අය පිළිබඳ මතකයන් තවමත් පහව ගොස් නැත.
එවැනි ව්‍යසනයක් යළි ඇතිවේ යැයි සතුටු වීමට සිතා සිටි බොහෝ දෙනෙකු මේ වන විට අපේක්ෂා භංගත්වයට පත්ව ඇති බව නම් පැහැදිලිය. ජාතික ව්‍යසනයක් ඇතිවු විට කොන්දේසි විරහිතව රජයට සහාය ලබාදී ඉන් මිදිමට සියලු දෙනා එකතුව කටයුතු කිරිම බොහෝ රටවල දක්නට ලැබෙන තත්ත්වයකි. එහෙත් මැතිවරණ උණුසුම තුළ ශ්‍රී ලංකාවේ එවැනි එකමුතුවක් ඇතිවීම වැළැක්වූ පිරිසක් විය. කිසිදු සහනයක් ලබා නොදී රජය ඇණ ගන්නාතුරු බලාසිටිමට ද මහජනතාව තුළ සැක සංකා ඇති කරන අසත්‍ය ප්‍රචාර ගෙන යෑමට ද සමහර කණ්ඩායම් කටයුතු කළහ. ඒ අතර උද්ඝෝෂණ , වැඩ වර්ජන සහ විරෝධතා ව්‍යාපාර දියත් විය. නඩු පැවැරීම් ද සිදුවිය.
ඒ සියල්ල මැද රෝග ව්‍යප්තිය අවම මට්ටමකට පත් කර ගනිමින් ජන ජිවිතය යථා තත්ත්වයට පත්කර ගැනීමට සහ අනාගතයේදී ඇතිවිය හැකි දැවැන්ත ආර්ථික අර්බුදයටට ශක්තිමත් ව මුහුණ දීම සඳහා රජය කටයුතු කිරීම පිළිබඳ අපට සතුටු විය නොහැකි ද? මරණ බිය අතින් ගෙන ජීවත් වීමට ශ්‍රී ලාංකිකයන්ට සිදු වූ ප්‍රථම අවස්ථාව මෙය නොවේ. තිස් අවුරුදු යුද්ධය හමුවේ නිවසින් පිටත් ව ගොස් නැවත ආපසු ඒමක් පිළිබඳ අවිනිශ්චිතතාවයක පසු වීමට සිදු වූ යුගයක අත්දැකිම් අද ජිවත් වන බොහෝ දෙනෙකුට ඇත.
එම අවස්ථාවේදී ද බොහෝ දෙනෙක් දිවි පිදුහ. බොහෝ දෙනෙක් ආබාධිතයෝ බවට පත්වූහ. දේපළ අහිමි කරගත්හ. රට හැර ගියහ, අවතැන් වූහ. එසේ වුවද යුද්ධය අවසන් කර ජනතාවගේ මර බිය නැති කිරීමට ද නැවත රට ආර්ථික වශයෙන් ඉහළ මට්ටමකට ගෙන ඒමට ද එදා පාලකයන්ට හැකිවිය.
මේ දිනවල දේශපාලන වේදිකාවල කොරෝනා පාලනය පිළිබඳ සහ රට ආර්ථික වශයෙන් ගොඩනැඟීම පිළිබඳ ප්‍රකාශ වන කරුණු දෙස බලන විට සුරංගනා ලෝකයක් අප ඉදිරියේ මැවි මැවී පෙනේ. තමන් බලයට පත්වු විට මසකට එක් අයෙකුට රුපියල් දස දහසක් ගෙවන බව එක් නායකයෙක් ප්‍රකාශ කරන විට තවත් නායකයෙක් රුපියල් විසි දහදසක් ලබාදෙන බව ප්‍රකාශ කරයි. ඉදිරියේදී විශාල ණය ප්‍රමාණයක් ගෙවිමට ඇතැයි ද මේ රජයට එම ණය ගෙවිමට නොහැකිව විශාල ආර්ථික අර්බුදයකට මැදි වනු ඇතැයි ද ඔවුහු ප්‍රකාශ කරති. ඒ අතර රැකියා අහිමි වන අයට වන්දි ගෙවන බවට පොරොන්දු වෙති. විවිධ පොරොන්දු සහ ප්‍රකාශ හමුවේ අප යා යුතු මග තීරණය කළ යුත්තේ කතාවෙන් නොව ක්‍රියාත්මක භාවයෙන් රටට නිවැරදි මාවතක් හෙළි කරදුන් නායකත්වයක් පිළිබඳ තිරණ ගැනීමෙනි. අපි අභියෝග රැසකට මුහුණ දී සිටින ජාතිකයක් වෙමු. මුලින් ම කෝවිඩ් 19 පාලනය කළ යුතුයි. එහෙත් එය ගෝලීය වසංගතයක් වන බැවින් ඒ සඳහා රටක් ලෙස තනිව මුහුණ දිය නොහැකි වන අතර තවත් වසර ගණනාවක් එම වසංගතයත් සමඟ ජිවත් විමට සිදුවනු ඇත.
ඒ අතර සාමාන්‍ය ජන ජිවිතයට යථා තත්ත්වයට පත්කරමින් සේවා ස්ථාන විවෘත කර නිෂ්පාදනය කටයුතු පවත්වා ගෙන යා යුතුය. ඉන් පසු රට මුහුණ දී සිටින ආර්ථික අර්බුදයෙන් ගොඩ ඒම සඳහා නිශ්චිත සහ ක්‍රමවත් වැඩපිළිවෙළක් ක්‍රියාත්මක කළ යුතුය. අද රට මුහුණ දී සිටින තත්ත්වය බොහෝ දෙනෙකු විසින් නිවැරදිව වටහා ගෙන ඇති බවක් නොපෙනේ. රජය මහජනතාවට දුෂ්කරතාවන්ට මුහුණ පෑමට සිදුනොවන ආකාරයට සියලු අංශ කළමනාකරණය කර කර තිබුණද රාජ්‍ය අංශය සම්පූර්ණයෙන්ම ක්‍රියාත්මක නොවන බැවින් රජයට ආදායම් ලැබෙන සියලු මාර්ග ඇහිරී ඇත.
උදාහරණයක් ලෙස විදෙස් ගමන් බලපත්‍ර, හැඳුනුම්පත් නිකුත් කිරීම, රියදුරු බලපත්‍ර නිකුත් කිරීම ආදිය මෙන්ම රජය විසින් මුදල් අයකර ලබාදුන් සේවාවන් බොහෝමයක් යථා තත්ත්වයට පත්වී නැත. රජයේ කාර්යාල සම්පූර්ණ වශයෙන් විවෘත කර නැත. එසේ වුවද දහසය ලක්ෂයක් පමණ වන රාජ්‍ය සේවකයන්ට මෙන්ම අනියම් සහ ආදේශක සේවකයන්ට ද නියමින පරිදි වැටුප් ගෙවීම සිදු කරයි. පෞද්ගලික අංශයට ද වැටුප් ලබාදීම සඳහා රජය විසින් සහන සලසා ඇත.
කිසිදු ආදායමක් නොලබමින් මේ ආකාරයට නිසි පරිදි වැටුප් ගෙවමින් රාජ්‍ය අංශය පවත්වාගෙන යෑම තුළ රට මුහුණ දී සිටින අභියෝග පිළිබඳ බොහෝ පිරිසකට අවබෝධයක් නැත.
තිස් අවුරුදු යුද්ධය නිමා කරන විට ද රට මෙවැනි තත්ත්වයකට මුහුණ දී තිබිණ. රටට ආදායම් ලැබෙන නිෂ්පාදන අංශ කඩා වැටී තිබිණි. සංචාරක ව්‍යාපාරය නැත්තටම නැති වී තිබුණි. ආයෝජන විශාල ලෙස පහළ වැටී තිබුණේ යුද්ධය සඳහා අති විශාල වියදමක් දැරීමට සිදුවීම නිසාය. යුද්ධයට මුදල් යොදා ගනිමින් ජනතාව මත පීඩනයක් ඇති නොකරමින් යුද්ධය නිම කිරීමට රජයට හැකි විය. යුද්ධය පැවැති සමයේ සහ ඉන් පසුකාලීනව ගුවන් තොටුපල, අධිවේගී මාර්ග ඇති කරමින් විශාල ආර්ථික වර්ධනයක් ඇති කිරීමට ද එදා රජයට හැකි විය. සිවිල් යුද්ධවලට මුහුණ දුන් බොහෝ රටවල පැවැති ආහාර හිඟය, ඖෂධ හිඟය, උද්දමනය, සේවා වියුක්තිය වැනි ප්‍රශ්නවලට මුහුණ දීමට යුද සමයේදීවත් ශ්‍රී ලංකාවට සිදු නොවීය.
2015 සිට 2019 දක්වා යහපාලනය රජය ක්‍රියාත්මකව පැවැති යුගයේදී රටට සිවිල් යුද්ධයක් හෝ කෝවිඩ් 19 වැනි අර්බුදයකට මුහුණ දීමට සිදු වූයේ නැත. 2004 දී එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය රටවල් වර්ග කිරීම අනුව ශ්‍රී ලංකාව අයත්ව තිබුණේ ලොව අඩු ආදායම්ලාභී රටක් ලෙසය.
එම වසරේ රටේ ඒක පුද්ගල ආදායම ඩොලර් 1063ක් විය. යුද සමයේදීත් එනම් 2009 වනවිට වසර පහක කාලයකදී ඒක පුද්ගල ආදායම ඩොලර් 2011 දක්වා ඩොලර් 948 කින් වැඩි කිරීමට හැකිවිය. 2014 වන විට ඒක පුද්ග ල ආදායම ඩොලර් 3819ක් විය. යුද්ධයෙන් පසු වසර පහක කාලයක ඩොලර් 1808කින් එය වැඩි විය. 2015 සිට 2019 දක්වා යහපාලනය වසර පහ අවසානයේදී එය ඩොලර් 3852ක් විය. වසර පහටම වැඩිවිම ඩොලර් 33 කි. ආර්ථික විශේෂඥයන් බව හැඟවෙන අයුරින් රුපියල් දස දහස, විසි දහස බැගින් මුදල් ගෙවන බවට ප්‍රකාශ කරන්නේ තමන්ගේ පාලනය කාලය තුළ රටේ ඒක පුද්ගල ආදායම වසරකට ඩොලර් දහයකින්වත් වැඩි කිරිමට ශක්තියක් නොතිබූ නායකයන් ය.
යහපාලන රජය විසින් පෙර පැවැති රජයේ ණය ගෙවීමට යැයි ප්‍රකාශ කරමින් රටේ සම්පත් කුණු කොල්ලයට විදේශිකයන්ට විකිණීමට කටයුතු කළේය. හම්බන්තොට වරාය චීනයට අලෙවි කළේය. මත්තල ගුවන් තොටුපළ අපට ඉතිරි වූයේ එම රජය වෙනස් වීම නිසාය. එවැනි ජාතික සම්පත් අලෙවි කර ලබා ගත් මුදල් එක සතයක් හෝ එම රජය ණය ගෙවීමට වැය කළේ නැත. හම්බන්තොට වරාය විකුණා ලබාගත් ඩොලර් මිලියන 1200 න් එක සතයක් හෝ වරාය ණය ගෙවීමට හෝ රටේ ණය ගෙවීමට වැය කළේ නැත . මහා භාණ්ඩාගාරයට යැවූ එම මුදල් මහ බැංකු මංකොල්ලය හරහා එම නායකයන් විසින් කොල්ලකාගෙන ඇත.
මහ බැංකු මංකොල්ලය නොවන්නට ශ්‍රී ලංකාවට ආර් ථික වශයෙන් මීට වඩා විශාල ප්‍රගතියක් අත්කර ගැනීමට අවස්ථාව සැලසී තිබුණි. එහෙත් එම මංකොල්ලයට වගකිව යුතු පිරිස් දැන් මහජනතාවට විවිධ සහන සලසන බවට දෙන පොරොන්දු පිළිබඳව බලාපොරොත්තු තැබිය හැකිද යන්න ගැටලුවකි. යහපාලන රජය විසින් එම්සිසි ගිවිසුම සහ සිංහපවුර වෙළෙඳ ගිවිසුම් වැනි රටට අහිතකර ගිවිසුම් ඇති කරගත් අතර ඉන්දියාව සමඟ රටේ ආර්ථික මර්මස්ථානයන් විකිණීම සඳහා ගිවිසුම් ඇතිකර ගත්තේය. මේ ගිවිසුම්වල අහිතකර බලපෑම් තවමත් පහව ගොස් නැත.
මේ සියල්ල අතර රටේ අනාගත පැවැත්ම ද සදාචාරයද සංස්කෘතිය ද විනාශයට පත් කෙරෙන ආකාරයේ පෙළ ගැස්මක් සිදුව ඇති බවද එහි අහිතකර බලපෑම් මහජනතාව විසින් වටහා ගතයුතු බව ද අවධාරණ කළ යුතුය. බෙදුම් වාදය මුල් කරගත් පිරිස එක කණ්ඩායමකට ගොනු වී ඇත. පාස්කු ප්‍රහාරයට ආධාර කළ සහ උඩගෙඩි දුන් පිරිස් ද එම කණ්ඩාමේය. පිළිම කැඩුවන් නිදිහස් කරගැනීමට තැත් කළ අයද එම කණ්ඩාමේය. පසුගිය කාලය පුරා කුණු සංවාද ඔස්සේ අසභ්‍ය හඬපටවලට සම්බන්ධ වූ නළුවන් මෙන්ම පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරියන් ද එම කණ්ඩායමේය. බුදුදහමට මෙන්ම මහා සඟරුවනට නින්දා කළ පුද්ගලයන්ද එම කණ්ඩායමේය.
යුද්ධයෙන් රට බේරාගත් ජනතාවට පීඩනයක් එල්ල නොකළ, යුද්ධය පවතිද්දී පවා මේ රට සංවර්ධනය කළ, රටේ සම්පත් අලෙවි නොකළ බුදුදහම සහ මහ සඟරුවන ආරක්ෂා කළ පිරිස් අනෙක් කණ්ඩායමේය. අප යා යුතු මඟ තීරණය කිරීම දුෂ්කර නොවන්නේය යන්න මගේ වැටහීමයි.
